Opony kojarzą się właścicielom aut głównie z aktualnie najbardziej
popularnymi oponami nieposiadającymi dętki. Na początku, gdy przemysł
oponiarski dopiero się rozwijał, takich opon jeszcze nie wynaleziono, a
stosowano opony z dętkami. Pozostaje więc pytanie, czym różni się dętka, a opona. Są to dwa różne
elementy niezależne od siebie, które w oponach dętkowych tworzyły jedną całość,
a następnie w oponach bezdętkowych kompletnie się ich pozbyto, nieco zmieniając
zarówno oponę, jak i budowę koła. Wiązało się to między innymi z dynamicznym
rozwojem aut, które poruszały się coraz szybciej, a opony z dętkami były do
tego niedostosowane.
Dętka samochodowa
Dętka
samochodowa to produkt, który aktualnie już nie jest
wykorzystywany. Na świecie stosuje się tego typu opony marginalnie, gdyż nie są
one dostosowane do wymogów dzisiejszych samochodów. Podobne dętki stosowane są
jednak nadal, tylko że nie wykorzystuje się ich w autach osobowych. Niekiedy
klasyczne dętki samochodowe można spotkać w maszynach i pojazdach
przemysłowych, a także w niektórych jednośladach. Podobny rodzaj dętek jest
stosowany w rowerach. Z użycia w autach zostały jednak wyparte przez
ograniczenia konstrukcyjne.
Opona z dętką – historia
Zanim powstała pierwsza opona bezdętkowa, zaczęły powstawać pierwsze
wersje opon w podstawowych wersjach z dętką. Opona dętkowa była wykorzystywana od początku istnienia przemysłu
motoryzacyjnego, gdy jeszcze auta poruszały się bardzo wolno i tego typu opony
były wystarczająco solidne, a także praktyczne.
W całej pierwszej połowie XX wieku takie opony były jeszcze standardem.
Następnie wdrożono do produkcji modele bezdętkowe, które okazywały się o wiele
wygodniejsze w użytkowaniu ze względu na
to, że wytrzymywały dłuższy czas, a także były mniej awaryjne. Opony bezdętkowe
zaczęły być powszechne na początku drugiej połowy XX wieku. Dętki do opon samochodowych aktualnie
są już wykorzystywane tylko w maszynach, a w autach nie są stosowane.
Opona z dętką – budowa i zasady funkcjonowania
Opona
dętkowa diametralnie różni się od wersji bez dętki. Podstawowa różnica tkwi w
tym, że opona posiadające dętkę jest tylko nakładana na felgę, a powietrze
wtłaczane jest do samej dętki. W wersji bezdętkowej działa to zupełnie inaczej.
Opona zakładana jest w taki sposób, że ciasno oplata felgę, a powietrze jest
wtłaczane do powierzchni pomiędzy oponą, a dętką przez specjalny wentyl
umiejscowiony w feldze. Takie rozwiązanie jest przede wszystkim o wiele
bardziej bezpieczne, gdyż nie istnieje aż tak duże ryzyko, że w czasie jazdy
dętka pęknie i nagle straci się ciśnienie w kole. Kolejną z bardzo dużych wad było to, że tego
typu koła wymagały regularnego pompowania. Ciśnienie w oponach dętkowych
spadało bowiem tak szybko, że właściwie co kilka dni należało dopompowywać
koła, a to niewątpliwie jest bardzo problematyczne, zwłaszcza jak na dzisiejsze
warunki.
Opony
bezdętkowe samochodowe różnią się również tym, że mają nieco inną
konstrukcję. Jednym z efektów tej różnicy jest to, że o wiele mocniej trzymają
się koła.
Opona z dętką – wady i zalety
Opony
dętkowe mają zdecydowanie więcej wad niż zalet, dlatego też zostały tak skutecznie
wyparte z rynku. Przeciętna opona dętkowa charakteryzuje się aż około 20%
niższą wytrzymałością, co jest skutkiem między innymi jej budowy. Nie jest to
jedyna wada. Przede wszystkim takie opony nie mogą być stosowane w dzisiejszych
autach ze względu na to, z jakimi prędkościami się one poruszają. Wersje
bezdętkowe są o wiele bardziej bezpieczne i nie stwarzają takiego ryzyka,
zwłaszcza w kontekście nagłej awarii. Wersje z dętką mają tylko taką zaletę, że
o wiele łatwiej je założyć i zdjąć, gdyż nie wymagają pełnej szczelności
pomiędzy felgą a samą oponą.
Innowacje które się nie przyjęły
Wersje bezdętkowe wyeliminowały wszystkie wady opon dętkowych, jednak
najpierw próbowano modernizować te drugie. Jedna z prób polegała na stworzeniu
opony z dwiema komorami. Teoretycznie miało to poprawić bezpieczeństwo, gdyż
gdy jedna komora dętki pękała, to druga nadal miała odpowiednie ciśnienie.
Ostatecznie zwiększyło to zdecydowanie koszty produkcji, a efekty i tak nie
były satysfakcjonujące dla kierowców i producentów. Stosowano to pewien czas,
ale i tak ostatecznie to opony bezdętkowe, takie jak opony
Dunlop w pełni zdominowały rynek oponiarski.