Historia powstania opony samochodowej - kto wynalazł pierwsze opony?

Nikt się dziś nie zastanawia, kto wynalazł oponę ani jak powstała. Dla nas to produkt ogólnodostępny. Historia opony jest jednak długa, pełna sukcesów i porażek, a także utalentowanych inżynierów, wynalazców i sprzyjających wydarzeń. Jak się to zaczęło?

Kto wymyślił opony

Wszystko zaczęło się od wynalezienia koła około 3,5 tys. lat p.n.e. w Mezopotamii. Wraz z kolejnymi tysiącleciami wymagania co do komfortu i wydajności jazdy rosły. Zaczęto więc szukać sposobów na usprawnienie transportu. I tak pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. stworzono pierwszą, prymitywną oponę. Na drewniane koła naciągano skórę zwierzęcą. Była to konstrukcja przypominająca późniejsze opony pełne. Celtowie poszli o krok dalej i udoskonalili koło, wyposażając je w żelazny pierścień. Z takiej formy korzystano, aż do 1839 roku, kiedy to Charles Goodyear dokonał przełomowych odkryć. Wynalazca opony opracował proces produkcji gumy z mleczka kauczukowego i wulkanizacji. Zaczęto produkować opony pełne. Kilka lat później William Thomson wynalazł oponę pneumatyczną. Swój wynalazek opatentował, ale rozwiązanie nie znalazło zainteresowania ze strony producentów. Cztery dekady później John Dunlop, który nałożył na rowerowe koło konstrukcję z płótna wzmocnionego gumą, jako drugi wynalazł oponę pneumatyczną. W 1888 roku postanowił opatentować ją. Kiedy okazało się, że wcześniej Thomson opracował podobne rozwiązanie, patent cofnięto. Warto dodać, że w 1891 roku Charles Woods wyposażył dętkę w wentylek.

Pierwsze opony samochodowe

Mogłoby się wydawać, że wraz z odkryciem świetnych właściwości kauczuku, opracowaniem procesu pozyskiwania i wulkanizacji gumy, a także wynalezieniem opony pneumatycznej branża szybko podbije świat. Niestety ograniczony dostęp do kauczuku hamował jej rozwój. Monopol na surowiec mieli Brazylijczycy, a ze względu na postęp motoryzacji jego cena była bardzo wysoka. Szukano sposobu na zastąpienie naturalnego kauczuku. Pozyskiwanie syntetycznych materiałów było zbyt drogie. W czasie drugiej wojny światowej na skutek zajęcia przez Japończyków amerykańskich plantacji kauczuku, WaldoSemon w 1940 roku stworzył syntetyczną gumę „Ameripol”. Po zakończeniu wojny rozwiązanie było powszechnie dostępne, a produkcja kauczuku syntetycznego przekroczyła produkcję naturalnego.

Wraz z postępem technicznym, branża motoryzacyjna przechodziła dynamiczny rozwój. Firma Goodyear opracowała rozwiązanie, które zrewolucjonizowało świat. Przedstawiono zestaw opony na specjalnej feldze, którą można z łatwością montować i wymieniać. W 1908 roku Henry Ford wypuścił Forda Model T, który został wyposażony w innowacyjne opony firmy Goodyear. Dla branży oponiarskiej oznaczało to rozkwit. Motoryzacja nabrała jeszcze większego rozpędu. Coraz częściej zaczęto zwracać uwagę na względy ekologiczne. Michelin w 1992 roku pokazał pierwszą ekologiczną oponę. Użycie krzemionki przy produkcji pozwoliło nie tylko ją wzmocnić, ale także zmniejszyć użycie paliwa.

Coraz większa popularność samochodów oraz rosnące i zmieniające się potrzeby użytkowników, wskazywały producentom kierunek rozwoju. Przeprowadzane obserwacje oraz badania nad oponami pozwoliły odkryć zależności między nawierzchnią i warunkami atmosferycznymi a zachowaniem samochodu. I tak właśnie w zimowej Austrii w 1938 roku firma Semperit zaprezentowała pierwsze opony zimowe. Używane do tej pory opony całoroczne zaczęły być wypierane przez te sezonowe.

W 1946 roku do sprzedaży trafiły opony radialne stworzone przez braci Michelin.

Zalety opon radialnych:

· większe bezpieczeństwo i lepszy kontakt z nawierzchnią,

· lepsze prowadzenie samochodu,

• większy komfort jazdy,

· ograniczone nagrzewanie opony,

· większa wytrzymałość i odporność na uszkodzenia.

Wady opon radialnych:

· twardy bieżnik, przez co opona jest głośniejsza,

· boki opony podatne na uszkodzenia,

· słabsze tłumienie drobnych nierówności.

Opony radialne są obecnie najczęściej stosowanym ogumieniem.

Postęp technologiczny oraz nieustanne wyścigi producentów opon miały ogromny wpływ na dzisiejszy wygląd ogumienia samochodowego. W ćwierć wieku opony przeszły wielką metamorfozę. Z cienkich konstrukcji charakteryzujących się wysokim profilem przekształciły się w szerokie, niskie walce. Wpłynęło to pozytywnie na wygląd oraz przyczepność opon do podłoża.

Dużym sprawdzianem technologii firmy Goodyear, a zarazem olbrzymim wyróżnieniem, było wykorzystanie w 1969 roku ich opon w pojeździe, który został wysłany na Księżyc i jako pierwszy poruszał się po jego powierzchni.

Wraz ze zwiększającą się świadomością kierowców, opony całoroczne coraz chętniej zaczęto wymieniać na dostosowane do warunków atmosferycznych opony letnie, czy zimowe. Nieustannie zwiększające się potrzeby i oczekiwania dodawały firmom oponiarskim wiatru w żagle. Do pionierskich firm, które torowały drogę w tym przemyśle, należą:

• Pirelli,
• Michelin,
• Dunlop,
• Continental.

Wykorzystując możliwości i idąc cios za ciosem, dziś uchodzą za gigantów w tej branży.

Pierwszy projekt opony bez dętki został opracowany w 1929 roku przez Edwarda Brice’aKillen’a. W 1930 roku wynalazek został opatentowany. Wykorzystując ideę, firma Michelin dopracowała rozwiązanie i w 1955 roku uruchomiła produkcję opon bezdętkowych. W bardzo szybkim czasie zyskały one popularność i odniosły wielki sukces komercyjny. Opony bezdętkowe zaczęto wykorzystywać nie tylko w samochodach, ale i rowerach oraz motocyklach. Charakteryzują się:

• mniejszą ilością przebić,

· lepszą przyczepnością dzięki niższemu ciśnieniu w oponie,

· łatwym naprawianiem przy zastosowaniu szczeliwa,

• mniejszą wagą,

· powolnym uchodzeniem powietrza.

Dzięki technologii Pax system, opracowanej w 1996 roku przez koncern Michelin, możliwe jest przejechanie na przebitej oponie 80 km.

Patrząc na rozwój przemysłu motoryzacyjnego oraz jego historię, można się spodziewać kolejnych przełomowych rozwiązań w branży oponiarskiej.